کارگاه مادر و کودک ستارخان

کارگاه مادر و کودک: تجربه‌ای نو

طی چند سال اخیر کارگاه مادر و کودک یا پدر و کودک و حتی خواهر و برادر با کودک یکی از ایده‌های نوینی است که در حوزه‌ی آموزش کودکان طراحی شده است. کارگاه مادر و کودک ستارخان، تجربه‌ی نویی برای مادر و کودک است که در کنار توانمندسازی کودک و افزایش مهارت‌های کودک، دانش مادر و سایر اعضای خانواده را نسبت به پرورش کودک افزایش می‌دهد.

در دنیای مدرن امروز، اکثر والدین به ویژه در شهرهای بزرگ بیشتر وقت خود را در کار سپری می‌کنند. همین مسئله باعث می‌شود که والدین نسبت به تجربه‌ای که برای کودک خود در سنین حساس کودکی می‌سازند نگران باشند. کارگاه‌های مادر و کودک چنین فضایی را در اختیار والدین قرار می‌دهد تا در یک محیط شاد و جذاب و با استفاده از امکانات مختلف بتوانند با کودک خود بازی کنند و علاوه بر تجربه‌های جدید و دلچسب، شرایط رشد کودک خود را فراهم کنند.

کارگاه مادر و کودک چیست؟

کارگاه مادر و کودک یک برنامه‌ی رشدی مناسب برای کودکان 6 ماه تا 4 سال است. هر هفته کودکان در دو جلسه‌ی 1 ساعته در کلاس حضور پیدا می‌کنند و مادر و کودک با انجام فعالیت‌های مختلف میزان درک خود را بالا می‌برند.

هر کارگاه بر روی یکی از ابعاد رشد کودک تمرکز می‎کند، یک کارگاه مادر و کودک ممکن است روی فعالیت‌های حرکتی، جلسات موسیقی گروهی، داستان‌سرایی، فعالیت‌های اجتماعی، میان وعده و بازی با وسایل بیرون مثل وسایل کوهنوردی، تاب، آب بازی و … متمرکز باشد.

کارگاه‌ مادر و کودک برای چه سنی مناسب است؟

کارگاه مادر و کودک ستارخان جی جا کلاس‌هایی برای گروه‌های سنی مختلف برگزار می‌کند. کلاس‌ها برای گروه‌های سنی زیر برگزار می‌شود:

1. 6 ماه تا زیر یک سال

2. 1 تا 2 سال

3. 2 تا 3 سال

4. 3 تا 4 سال

کارگاه‌ها در یک ماه برگزار می‌شود و هر کدام از کارگاه‌ها مخصوص پرورش یکی از استعدادهای کودک نوپا و نوباوه است. این کارگاه‌ها روی ابعاد مختلف کودک کار می‌کند و بر رشد فکری، اجتماعی، عاطفی، رشد فیزیکی و افزایش مهارت‌های حرکتی و هماهنگی چشم و دست تمرکز می‌کند. ابزارهای بسیاری در این بین به کودک کمک می‌کند تا ریتم آهنگ‌ها را دریافت کند و شعرهایی بخواند که به رشد زبانش کمک می‌کند. تمرکز بسیار زیادی بر روی فعالیت‌های حرکتی و مسی پلی و فعالیت‌های خلاقانه وجود دارد که تمامی جنبه‌های شناختی یک کودک را تقویت می‌کند. تمرکز اصلی دیگر بر رشد فیزیکی و حرکتی است تا کودک بتواند در بازه‌های زمانی مناسب رشد مناسبی را تجربه کند. همچنین در این کارگاه‌ها مادرها می‌توانند دور هم بنشینند و گفت و گویی داشته باشند تا از این طریق تجربه‌هایشان را در مورد فرزندپروری به اشتراک بگذارند.

کارگاه مادر و کودک 6 ماه تا 24 ماه (یک سال)

کارگاه مادر و کودک یک برنامه‌ی رشدی برای کودکان 6 ماه تا 4 سال است. برنامه برای کودکان 6 ماه تا زیر یک سال نسبت به کارگاه‌های سنین بالاتر متفاوت‌تر است.

یک کودک نوپا در واقع یک ماشین حرکتی ادراکی است که در کارگاه مادر و کودک می‌تواند حرکت کند و تجربه‌های متنوع بسیاری را پشت سر بگذارد. این کارگاه مادر و کودک ستارخان به کودک این احساس را می‌دهد که جهان جای امن و پرهیجانی برای کشف است.

کارگاه مادر و کودک 6 ماه تا 1 سال جی جا نتیجه‌ی سال‌ها تجربه در زمینه‌ی برگزاری کارگاه مادر و کودک ستارخان است. برنامه‌های کارگاه مادر و کودک ستارخان توسط گروهی از مربیان و روانشناسان که تجربه‌ی بسیاری در زمینه‌ی مادر و کودک دارند شکل گرفته است.

کارگاه‌های مادر و کودک طوری طراحی شده‌اند که کودکان قدم به قدم مهارت‌های حرکتی خود را تقویت کنند و در عین حال والدین را در خصوص نحوه‌ی برخورد با کودک و پرورش کودک آشنا کنند. آگاهی از روند مراحل رشد به خانواده‌ها کمک می‌کند تا استرس روانی منفی خود را که به دلیل درک نادرست از مراحل رشد کودک شکل گرفته کاهش دهند.

حرکت‌های ساده‌ای مثل پریدن، حرکت کردن، چرخیدن و حفظ تعادل به اندازه‌ی غذا برای رشد کودک اهمیت دارد. کودکان در خانه اغلب در نسبت با خواسته‌هایشان با «نه» مواجه می‌شوند اما در کارگاه‌های مادر و کودک» هدف ما این است که این نیازها را پاسخ دهیم و به کودک و والدین کمک کنیم نیازهای طبیعی اولیه‌ی یک دیگر را درک کنند.

مربیان باتجربه

برگزارکنندگان ورکشاپ‌ها و مربیان همگی دارای مدرک در حوزه‌ی پرورش کودک هستند. آن‌ها می‌توانند به سوالات مادران پاسخ دهند و در صورت نیاز آن‌ها را راهنمایی کنند.

هدف کارگاه مادر و کودک

هدف از برگزاری کارگاه مادر و کودک ستارخان این است که کودک بتواند تا حدی استقلال خود را به دست آورد. در کارگاه مادر و کودک ستارخان با فراهم آوردن فضایی جالب و متنوع، کنجکاوی کودک تقویت می‌شود، فعالیت ذهنی و هماهنگی چشم و دستش به چالش کشیده می‌شود و تمرکزش افزایش پیدا می‌کند. حضور مادر مسئله‌ی مهمی است چرا که اضطراب کودک را کاهش می‌دهند و اجازه می‌دهد کودک آزادانه روی محیط اطراف تمرکز کند. حضور مادر الگوی یادگیری کودک را بالا می‌برد و راحت‌تر می‌کند.

کودک از چه زمانی یادگیری را شروع می‌کند؟

مادر و پدرهایی که به تازگی صاحب فرزند شده‌اند گمان می‌کنند که کودک یادگیری را از زمانی که به مدرسه می‌رود فرامی‌گیرد اما یادگیری چند هفته بعد از تولد شروع می‌شود، زمانی که کودک به لمس، بو، مزه و کمی بعد به صدا واکنش نشان می‌دهد.

نکته‌ی مهم این است که توانایی کودک شما در خواندن، نوشتن و منطقی بودن که در شش و نیم سالگی و با ورود به کلاس اول شکل می‌گیرد در واقع خیلی قبل‌تر و در 14 سالگی شکل گرفته است.

مزایای شرکت در کارگاه مادر و کودک

1. تعامل والدین با یکدیگر در مسیر فرزندپروری

یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین ویژگی‌ها و مزیت‌های کارگاه مادر و کودک، تعامل والدین و به ویژه مادران با یک دیگر است. فرزندپروری به ویژه برای والدین جوان تجربه‌ی پرچالشی است. در کارگاه‌ مادر و کودک، مادران می‌توانند در فضایی مطمئن با یک دیگر تعامل کنند و تجربه‌های خود را در مسیر فرزندپروردی با یک دیگر به اشتراک بگذارند.

به این ترتیب والدین و به ویژه مادران متوجه می‌شوند که در این مسیر پرچالش تنها نیستند و مادرانی که باتجربه‌تر هستند می‌توانند والدین جوان را راهنمایی‌ کنند.

2. رشد عاطفی-اجتماعی کودک

همانطور که می‌دانید کودک نوپا و نوباوه (3-2) و (4-3) سال  اولین مراحل شروع ارتباط با همسالانش را شروع می‌کند. این روزها که اکثر کودکان تک فرزند هستند و فرصت چندانی برای تعامل با سایر کودکان را ندارد، کارگاه مادر و کودک ستارخان این فضا را در اختیار کودکان قرار می‌دهد تا بتوانند با گروه همسالانشان تعامل داشته باشند و از این طریق رشد اجتماعی خود را ارتقا دهند و یاد بگیرند چطور وسایلشان را با دوستان خود به اشتراک بگذارند، صف را رعایت کنند و … .

3. مهارت‌زایی از طریق تقلید رفتار همسالان

کودکان دوست دارند مهارت‌های سایر همسالانشان را یاد بگیرند. آن‌ها با مشاهده‌ی یک مهارت که در خودشان نمی‌بینند سعی می‌کنند آن را در خود تقویت کنند. به همین دلیل کارگاه مادر و کودک ستارخان شرایط مناسبی را برای مشاهده‌ی رفتارهای گروه همسالان فراهم می‌کند و از این طریق مهارت‌های حرکتی، کلامی، حل مسئله و … را در کودکان ارتقا می‌دهد.

چطور بهترین کارگاه مادر و کودک ستارخان را پیدا کنم؟

انتخاب کارگاه مادر و کودک مناسب یکی از دغدغه‌های والدینی است که تصمیم دارند در کارگاه مادر و کودک شرکت کنند. تنوع کارگاه‌های مادر و کودک بسیار زیاد است، کارگاه موسیقی، کارگاه نقاشی، کارگاه مسی پلی یا دست ورزی و کارگاه استقلال از جمله مهم‌ترین کارگاه‌های مادر و کودک است که برگزار می‌شود.

اما جدا از نوع کارگاهی که برگزار می‌شود، نکته‌ی بسیار مهم اصولی کلی است که باید در تمام کارگاه‌ها رعایت شود. در ادامه به ویژگی‌های اصلی یک کارگاه مادر و کودک خوب خواهیم پرداخت:

ویژگی‌های بهترین کارگاه مادر و کودک

1. یک کارگاه مادر و کودک خوب باید مربیان و تسهیلگران حرفه‌ای داشته باشد.

مهم‌ترین اصل یک کارگاه مادر و کودک خوب داشتن مربیان و تسهیلگران آشنا با کودک است. گاهی فقط مدرک تحصیلی و دوره‌های آموزشی نشان‌دهنده‌ی یک مربی یا تسهیلگر خوب نیست. در واقع مربی کارگاه مادر و کودک باید بتواند ارتباط موثری با کودک برقرار کند و در واقع نسبت به آموزش کودک دغدغه‌مند باشد.

مربی باید با نیازهای رشدی هر سن آشنا باشد و از این طریق بازی‌ها و فعالیت‌های مناسب آن سن را برای کودک در نظر بگیرد. همچنین مربیان باید بتوانند به سوالات روانشناختی والدین پاسخ دهند و آن‌ها را در مسیر فرزندپروری یاری دهند.

2. طراحی بازی‌ها و فعالیت‌های جذاب در کارگاه مادر و کودک

محوریت اصلی در کارگاه مادر و کودک ستارخان بازی است و در واقع از طریق بازی است که کودک یاد می‌گیرد. به همین دلیل طراحی بازی‌های خلاقانه و در عین حال آموزنده که والدین و کودک را در کنار هم به رشد برساند بسیار موثر است.

در طراحی بازی در کارگاه مادر و کودک با هدف یادگیری باید موارد زیر رعایت شود:

• در طراحی بازی‌های کارگاه مادر و کودک باید گروه سنی کودک رعایت شود.

کودکان در سنین مختلف، شرایط رشدی متفاوتی دارند به همین دلیل بازی‌هایی که برای هر گروه سنی طراحی می‌شود باید با ویژگی‌های رشدی آن سن در تناسب باشد.

• توجه به ویژگی‌های رشدی هر سن

در سنین کودکی اولیه، کودک هر شش ماه ممکن است توانایی‌های رشدی‌اش تغییر کند. در واقع کودکی که تا چند ماه قبل توانایی رشد عاطفی و اجتماعی نداشت، حالا این توانایی را پیدا کرده و باید با تقویت پتانسیل‌‌های رشدی کودک شرایط مناسبی برای تقویت این مهارت‌ها فراهم کرد. بنابراین در نظر گرفتن سن کودک و آگاهی از توانایی رشدی آن در کارگاه مادر و کودک اهمیت ویژه‌ای دارد.

• کودک از انجام بازی‌های طراحی شده لذت ببرد

باید در نظر داشت که هدف اصلی کارگاه مادر و کودک ستارخان تجربه‌ی لذت بخش برای مادر و کودک است و یادگیری در کنار بازی و لذت بردن معنا پیدا می‌کند. بنابراین باید بازی‌هایی طراحی کرد که کودک از انجام آن‌ها لذت ببرد و شرایط یادگیری برای او فراهم شود.

• مادران هم بتوانند با کودک و بازی‌ها ارتباط برقرار کنند

یکی از مهم‌ترین اهداف کارگاه مادر و کودک تعامل بهتر مادر و کودک است. بنابراین نباید این هدف را در بازی‌ها گم کرد و به شدت روی آن تمرکز کرد. در سنین زیر 3 سال مسئله‌ی اعتماد و اطمینان در کودک بسیار مسئله‌ی مهمی است و کودکی که تجربه‌های شاد و لذت‌بخشی را با والدین خود سپری می‌کند توانایی بیشتری در اعتماد به محیط اطراف دارد.

• تقویت تخیل و خلاقیت کودک

یکی از مسائل مهمی که کارگاه‌های مادر و کودک باید در نظر گرفته شود این است که تخیل و خلاقیت کودک از طریق داستان‌خوانی و انجام بازی‌های ساده‌ای مثل بازی با ماکارونی، مسی پلی یا مهارت‌های دست ورزی، نقاشی، موسیقی و … تقویت شود.

کارگاه‌های مادر و کودک چه موضوعاتی دارند؟

هر کارگاه مادر و کودک با توجه به سن کودک و بازی‌ای که در آن انجام می‌شود موضوع متفاوتی دارد. اما به صورت کلی می‌توان انواع کارگاه مادر و کودک را به 3 دسته تقسیم کرد:

1. بازی‌های حسی

احساس و عاطفه در بازه‌ی سنی 1 تا 2 سال در کودک شکل می‌گیرد و کودک می‌تواند آن را احساس کند. احساس‌های اولیه ترس، شرم و همدلی است. کودک در این سن سعی دارد مستقل شود و در کارها به دیگران کمک کند. همچنین در این سن رعایت نوبت را می‌آموزد و سعی می‌کند احساساتش را کنترل کند.

کودک همچنین در این سن یاد می‌گیرد رفتارش را با کودکان دیگر مقایسه کند. بنابراین انجام بازی‌های حسی در کارگاه مادر و کودک ستارخان این امکان را فراهم می‌کند تا کودک بیشتر بتواند مهارت‌های و توانایی‌های عاطفی خود را تقویت کند. از جمله بازی‌های این سن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بازی کردن و به اشتراک گذاشتن وسایل با کودکان از سنین مختلف
• انجام بازی‌های تقویت تخیل مثل نمایش عروسکی. همچنین کودک در این سن می‌تواند از عروسکش مراقبت کند یا اسباب بازی‌اش را از بالای درخت نجات دهد.
• شعر خواندن و انجام حرکت‌های بدنی
• مسی پلی با خام، گل یا نقاشی برای حساسیت زدایی و پرورش خلاقیت
• بازی در فضای باز جایی که بتواند بدود، بغلتد و بچرخد

2. بازی‌های حرکتی

کودکان در این سن اغلب انرژی بالایی دارند و برای این که احساس خوبی داشته باشند لازم است این انرژی را تخلیه کنند. فعالیت‌هایی که به آن‌ها امکان بازی فعالانه می‌دهد رشد فیزیکی و ذهنی آن‌ها را تقویت می‌کند.

کودکانی که در این سن فعالیت‌های فیزیکی مناسبی دارند معمولا تمرکز بهتری دارند و چالش‌های رفتاری کمتری را تجربه می‌کنند. علاوه بر این در مدرسه تجربه‌ی بهتری را پشت سر می‌گذارند.

از جمله بازی‌های حرکتی که به تقویت رشد فیزیکی کودک کمک می‌کند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• یکی از این بازی‌ها قایق بازی است، کودک می‌تواند روبروی یکی از همسالانش بنشیند، آن دو کف پاهایشان را به هم می‌چسبانند، دست هم را می‌گیرند و جلو و عقب می‌روند.
• قایم باشک موزیکال. یکی از معروف‌ترین و پرطرفدارترین بازی‌ها در بین کودکان قایم باشک است، این فعالیت حرکتی در کارگاه مادر و کودک به تقویت مهارت‌های حل مسئله‌ی کودک کمک می‌کند.
• ساختن خانه با بلوک‌های بازی. یکی از مهم‌ترین فعالیت‌هایی که به رشد فیزیکی کودک کمک می‌کند انجام خانه بازی است. کودک از این طریق می‌تواند هماهنگی چشم و دست خود را افزایش دهد و این ترتیب مهارت‌های خود را تقویت کند.
• پرتاب توپ. یکی از بازی‌ها و فعالیت‌های حرکتی ساده اما موثری که در کارگاه مادر و کودک حرکتی انجام می‌شود، پرتاب توپ در سبد است. با استفاده از یک توپ نرم و مناسب اندازه‌ی دست کودک، می‌توانید این بازی را انجام دهید و از کودک بخواهید توپ را داخل سبد بیندازد. این کار علاوه بر تقویت تمرکز کودک، هماهنگی چشم و دست او را هم افزایش می‌دهد.
• تقلید از حیوانات. تقلید از حیوانات یکی از دیگر از فعالیت‌های حرکتی هیجان انگیز برای کودکان است. آن‌ها را تشویق کنید تا حیوان مورد علاقه‌ی خود را انتخاب کنند و حرکتی که دارد را تقلید کنند.

3. بازی‌های اجتماعی

یکی از مهم‌ترین مسائل در روند رشد کودک، رشد اجتماعی کودک است. رشد اجتماعی کودک مسیر موفقیت در آینده را برای کودک هموارتر می‌کند، چرا که در دنیای امروز توانایی برقراری ارتباط با افراد و اقشار مختلف مهم‌ترین رکن موفقیت است.

از جمله بازی‌هایی که کودک می‌تواند برای افزایش مهارت‌های اجتماعی خود انجام دهد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• یادگیری این مسئله که دست، برای آسیب زدن به دیگران نیست

یکی از مهم‌ترین مهارت‌های اجتماعی که کودکان باید بیاموزند این است که دست برای زدن نیست. در کارگاه مادر و کودک جی جا با استفاده از آهنگ به کودک می‌آموزیم که دست برای دست تکان دادن، دست زدن، نقاشی، بغل کردن و … است.

• آموزش چراغ سبز و قرمز

یکی دیگر از مهارت‌های اجتماعی که کودک باید بیاموزد، یادگیری چراغ راهنمایی سبز و قرمز است. برای انجام این بازی مادر می‌تواند در نقش چراغ راهنمایی باشد و کودک در نقش دوچرخه یا ماشین. وقتی چراغ راهنمایی می‌گوید «چراغ سبز»، کودک باید به سمت جلو بدود. وقتی می‌گوید «چراغ قرمز» کودک باید بایستد و اگر درست این کار را انجام ندهد باید از ابتدای خط شروع کند.

• پیروی از دستورالعمل

یکی از مهم‌ترین بازی‌هایی که برای تقویت مهارت‌های اجتماعی می‌توان انجام داد، پیروی از دستورالعمل است. این بازی اینطور انجام می‌شود که یک نفر به کودکان می‌گوید چه کاری انجام دهند و آن‌ها در لحظه باید همان حرکت را انجام دهند.

برنامه‌ی کارگاه مادر و کودک ستارخان جی جا

برای اطلاع از برنامه‌‌ی کارگاه‌های مادر کودک جی جا می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی زیر با ما تماس بگیرید: