ای دی اچ دی (ADHD) در کودکان
ای دی اچ دی (ADHD) یکی از رایج‌ترین اختلالات رشد عصبی در کودکان است. این اختلال اغلب در کودکی شناخته می‌شود و تا بزرگسالی هم ادامه پیدا می‌کند. کودکانی که درگیر ای دی اچ دی هستند، در توجه کردن، کنترل رفتارهای تکانشی (انجام رفتار بدون در نظر گرفتن نتیجه آن) ضعف دارند یا فعالیت فیزیکی به شدت بالایی دارند.
نشانه‌ها و علائم ای دی اچ دی در کودکان
این طبیعی است که کودکان هر از گاهی مشکل تمرکز و رفتار داشته باشند. اما کودکانی که ای دی اچ دی (ADHD) دارند نمی‌توانند از این مشکل خارج شوند. این علائم ادامه پیدا می‌کند و می‌تواند سخت باشد و حتی می‌تواند منجر به یک معضل در مدرسه، خانه یا با دوستان تبدیل شود.
کودکی که ای دی اچ دی دارد ممکن است:
- رویاپردازی زیاد
- فراموشی و گم کردن زیاد
- به هم زدن وسایل و بی‌قراری
- صحبت کردن زیاد
- انجام اشتباه از سر بی‌دقتی یا پذیرش ریسک‌های غیرضروری
- ناتوانی در برابر وسوسه
- ناتوانی در رعایت نوبت
- ناتوانی در همراه شدن با بقیه
انواع ای دی اچ دی در کودکان
ای دی اچ دی خود را به صورت‌های مختلف نشان می‌دهد، بروز هر کدام از این انواع وابسته به این است که کدام علائم در شخص قوی‌تر است:
شخصییت بی‌توجه
در این نوع از ای دی اچ دی (ADHD) سازماندهی یا تمام کردن کار، توجه به جزئیات یا دنبال کردن دستورالعمل‌ها و گفت و گوها برای کودک سخت است. کودک خیلی راحت منحرف می‌شود یا جزئیات زندگی روزمره را فراموش می‌کند.
شخصیت بیش فعال-تکانشی
کودک بی‌قرار است و مدام حرف می‌زند. ثابت نشستن در طولانی مدت برای او سخت است (حتی زمان غذا خوردن یا انجام تکالیف). کودکان کوچک‌تر ممکن است بدوند، بپرند یا به صورت مداوم بالا بروند. کودک در این وضعیت احساس بی‌قراری می‌کند و رفتارهای تکانشی از خود نشان می‌دهد. کسی که رفتار تکانشی دارد ممکن است وسط حرف دیگران بپرد، چیزها را از افراد بگیرد یا در زمان نامناسب صحبت کند. برای کودک سخت است که سر نوبتش حرف بزند یا به دستورالعمل‌ها گوش دهد. فردی که تکانشگری دارد ممکن است بیشتر دچار آسیب و تصادف شود.
شخصیت ترکیبی
علائمی که در بالا گفته شد ممکن است به یک میزان در شخص وجود داشته باشد.
چرا که علائم در طول زمان تغییر می‌کند، نوع حضور فرد هم ممکن است در طول زمان تغییر کند.
دلایل ای دی اچ دی در کودکان
دانشمندان دلایل و عوامل ای دی اچ را برای پیدا کردن راه بهتر برای مدیریت و کاهش امکان ابتلا به ای دی اچ دی (ADHD) مطالعه می‌کنند. عوامل و دلایل ای دی اچ دی ناشناخته‌اند اما تحقیقات اخیر نشان داده است که ژنتیک در این مسئله نقش مهمی بازی می‌کند. تحقیقات اخیر عوامل ژنتیکی را در نسبت به ای دی اچ دی بیان کرده‌اند.
علاوه بر ژنتیک، عوامل و فاکتورهای دیگری هم در بروز ای دی اچ دی دخیل می‌دانند:
- آسیب مغزی
- قرار گرفتن در برابر آسیب‌های محیطی در زمان بارداری و یا سنین اولیه‌ی کودکی
- استفاده از تنباکو و الکل در زمان بارداری
- زایمان زودرس
- وزن پایین در زمان تولد
تحقیقات دلایلی که به صورت عمومی درمورد ای دی اچ دی پذیرفته شده است را تایید نکرده است. دلایلی مثل خوردن زیاد شکر، تماشای مدام تلویزیون، نوع والدگری یا عوامل اجتماعی و محیطی مثل فکر یا درگیری خانواده. البته چنین چیزهایی ممکن است علائم را شدیدتر کند، به ویژه در افراد مشخص. اما شواهد آنقدر قوی نیست که منجر به بروز ای دی اچ دی شود.
تشخیص ای دی اچ دی در کودکان
تصمیم درباره‌ی این که کودکی مبتلا به ای دی اچ دی (ADHD) است یا نه، فرآیندی چند مرحله‌ای است. با اتکا به یک تست و آزمایش نمی‌توان ای دی اچ دی یا بسیاری دیگر از مشکلات مثل اضطراب، افسردگی، مشکلات خواب و انواع مختلف ناتوانی‌های یادگیری را که ممکن است علائم شبیه به هم داشته باشند، تشخیص داد. یکی از قدم‌های این فرآیند انجام آزمایشات پزشکی شامل تست شنوایی و بینایی است تا بتوان علائم و مشکلاتی مثل ای دی اچ دی را تشخیص داد. تشخیص ای دی اچ دی معمولا شامل چک لیستی برای رتبه بندی علائم ای دی اچ دی است و تاریخچه‌ای از گذشته‌ی کودک که از زبان والدین، معلمان و گاهی اوقات خود کودک بیان می‌شود.
درمان ای دی اچ دی در کودکان
در بیشتر موارد، ای دی اچ دی با ترکیبی از رفتاردرمانی و دارو درمان می‌شود. برای کودکانی که در سنین مهد کودک هستند (4-5 سال)، رفتار درمانی که مشخصا معطوف به خانواده است پیش از دارودرمانی توصیه می‌شود. میزان اثرگذاری این کار به کودک و خانواده بستگی دارد. برنامه‌های درمانی خوب شامل بررسی منظم و از نزدیک دستورالعمل‌ها است و در طول مسیر در صورت نیاز تغییرات ایجاد می‌کند.
کنترل علائم ای دی اچ دی در کودکان: سالم بودن
سالم بودن برای همه‌ی کودکان مهم است و برای کودکانی که ای دی اچ دی (ADHD) دارند بسیار مهم‌تر است. در کنار رفتاردرمانی و دارودرمانی، داشتن سبک زندگی سالم می‌تواند مواجهه با علائم ای دی اچ دی را برای شما و کودکتان راحت‌تر کند. در ادامه چند رفتار سالمی که می‌تواند به شما کمک کند را معرفی خواهیم کرد:
- توسعه‌ی عادت‌های غذایی سالم مثل خوردن میوه، سبزیجات و غلات کامل و انتخاب منابع مهم پروتئین‌های بدون چربی
- شرکت در فعالیت‌های فیزیکی روزانه مناسب سن کودک
کارگاه مادر و کودک یکی از بهترین فرصت‌هایی است که می‌توانید با انجام مهارت‌های دست ورزی، استقلال، مسی پلی و … کودک خود را در مواجهه با ای دی اچ دی (ADHD) کمک کنید. جی جا، بهترین کارگاه مادر و کودک غرب تهران با چندین سال سابقه در حوزه‌ی ارائه‌ی خدمات به مادران و کودکان چنین امکانی را در اختیار شما قرار می‌دهد. برای اطلاع از شرایط کلاس‌ها با شماره‌ی زیر تماس بگیرید.
- کاهش زمان مشاهده‌ی تلویزیون، کامپیوتر، تلفن و سایر وسایل الکترونیکی
- خواب کافی مناسب سن
در درمان ای دی اچ دی کودکان کمک بگیرید
اگر شما نگرانی‌هایی در رابطه با ای دی اچ دی (ADHD) دارید، می‌توانید کودک خود را به متخصصان کودک مثل روانشناس کودک، روانکاو کودک یا سایر مشاوران رشد نشان دهید یا با مراکز معتبری که در نزدیکی‌تان هستند تماس بگیرید.
ای دی اچ دی در بزرگسالان
ای دی اچ دی ممکن است تا بزرگسالی ادامه پیدا کند. برخی از بزرگسالان درگیر ای دی اچ دی هستند اما هیچگاه درمان نمی‌شوند. این علائم می‌تواند مشکلاتی در کار، خانه یا در روابطشان به وجود آورد. علائم ممکن است در سنین بالا متفاوت‌تر باشد، مثلا بیش فعالی ممکن است به شکل بی‌قراری افراطی خود را نشان دهد.
