بارداری زمان بسیار هیجان انگیری برای والدین است. در عین حال ممکن است در این دوران سوالات بسیاری داشته باشید. اما فرصت این را دارید که تا زمان زایمان اطلاعات لازم را کسب کنید، بر ترسهای خود غلبه کنید و برای واقعیتهای دنیای والدین آماده شوید. در ادامه به سوالات رایج در مورد بارداری خواهیم پرداخت.
بارداری تقریبا 40 هفته به طول میانجامد که این دوران از اولین روز آخرین دوران قاعدگی طبیعی شما محاسبه میشود.
هفتهها را میتوان برحسب شبیه بودن به هم به سه دوره سه ماه تقسیم کرد. هر هفته سوالات خاص خود را به همراه میآورد که در ادامه به آنها میپردازیم:
حتی پیش از اولین تست بارداری هم ممکن است علائم بارداری را تجربه کنید. خستگی، بیخوابی، درد در سینه، هوس شدید غذا (ویار بارداری) میتواند از جمله نشانههایی باشد که انتظارش را دارید. علائم بارداری ممکن است تا انتهای سه ماهه اول باقی بماند.
برخی از تستهای بارداری که در خانه انجام میشوند ادعا میکنند که پیش از اولین دورهای که پریود نمیشوید هم میتواند جواب مثبت را نشان دهد اما برای جواب دقیقتر بهتر است تا اولین روزی که باید پریود شوید اما نمیشوید صبر کنید. بدن شما تا حدود ده روز پس از لقاح، شروع به تولید هورمون بارداری، گنادوتروپین جفتی انسان یا HCG نمیکند. متخصصان میگویند هر چه تست زودتر گرفته شود، تشخیص hCG سختتر است. اگر پریودهای شما نامنظم است، سه هفته بعد از رابطه جنسی محافظت نشده تست دهید.
تستهای بارداری چه در خانه انجام شوند و چه در مطب دکتر، تا 99 درصد دقیق هستند. اگر جواب تستان مثبت است، باید حتما از یک دکتر وقت بگیرید تا تحت درمان او باشید. اما اگر جواب تست بارداری شما منفی بود، احتمال این که به دلیل زود بودن انجام تست، منفی باشد زیاد است. بهتر است چند روز بعد مجددا تست بگیرید. اگر همچنان جواب تست منفی بود اما پریود هم نمیشدید حتما به دکتر مراجعه کنید. با انجام آزمایش خون میتوان نسبت به سلامت شما اطمینان حاصل کرد.
علائم بارداری میتواند از اولین روز تا پنجمین هفته بارداری شروع به ظهور کند. عمده علائم بارداری هم حالت تهوع، حساسیت سینهها، افزایش ادرار و خستگی است. عمده این علائم تا هفته هشتم بارداری ادامه پیدا میکند.
یکی از علائم بارداری، احساس خستگی است، طوری که دوست دارید مدام روی تختخواب باشید و کل روز آنجا بمانید. علت این خواب آلودگی افزایش هورمونهای بارداری از جمله افزایش پروژسترون در سه ماهه اول اتس. بارداری همچنین میتواند باعث افت فشار و افت سطح قند شود، که این هم یکی دیگر از عوامل خستگی است. خبر خوب این است: انرژی شما در سه ماهه دوم افزایش چشم گیری خواهد داشت.
ممکن است در اوایل دوران بارداری حتی پیش از آن که بدانید باردار هستید، دردهای شکمی را تجربه کنید و این به دلیل لانه گزینی جنین در رحم شما است. اما این دردهای شکمی و گرفتگیها ممکن است در سه ماهه اول هم ادامه پیدا کند. احتمالا زمانی که ورزش میکنید یا حرکت ناگهانی (مثل چرخش در تخت خواب) دارید، این دردها را احساس میکنید. این دردها ناشی از اسپاسم عضلات رحم یا رشتههای عصبی مجاور آن است. این دردها خود به خود برطرف میشوند اما اگر دردها و گرفتگی همچنان ادامه داشت یا حتی بدتر شد حتی با دکتر تماس بگیرید چرا که این دردها گاهی میتواند نشانه بارداری خارج از رحم باشد.
این مورد در هر زنی متفاوت است. اما معمولا در هفته 20-16 بارداری، شکم برآمده میشود. اگر پیش از این تجربه بارداری داشته باشید، احتمالا، علائم زودتر بروز پیدا میکند.
بیش از 90 درصد زنان در دوران بارداری ویار یا هوس غذایی را تجربه میکنند و تقریبا سه چهارم زنان در هفته سیزدم بارداری آن را تجربه میکنند. بیشترین غذاهایی که زنان باردار نسبت به آن ویار دارند شکلات، کربوهیدراتهای پرکالری مثل پیتزا، چیپس و پروتئینهای حیوانی مثل مرغ و گوشت است. همچنین نسبت به غذاهایی مثل ترشیجات، سایر غذاها و خوراکیهای شیرین و برخی مواد مثل یخ، نشاسته و خاک رس هم ممکن است ویار به وجود بیاید.
تقریبا همه جای پستان به شکل یکسانی درد میگیرد اما نوک پستان ممکن است حساستر باشد و بیشتر درد بگیرد. ممکن است احساس کنید پستانهایتان پرتر و سنگینتر است و حتی سوزش دارد.
درست مثل سایر علائم بارداری، حالت تهوع هم در افراد مختلف، متفاوت است. ممکن است حالت تهوع را در هفته اول بارداری تجربه کنید یا در پایان سه ماهه اول. این حالت ممکن است بعد از چند هفته از بین برود اما برای برخی ممکن است در طول دوران بارداری ادامه پیدا کند. هر چند که به این حالت «تهوع صبحگاهی» میگویند اما میتواند در هر زمانی رخ دهد.
سوزش سر دل در هر زمانی میتواند اتفاق بیفتد، و برای برخی زنان در همان سه ماهه اول شروع میشود. هورمونهای بارداری مانند پروژسترون، دریچه بین معده و مری را شل میکنند در نتیجه اسید معده میتواند به مری برگردد و باعث احساس سوزش شود. خوردن وعدههای غذایی سبکتر و خوابیدن به پهلو میتواند به این وضعیت کمک کند.
بسیاری از علائم اولیه بارداری مثل خستگی و حالت تهوع در سه ماهه دوم ممکن است تشدید شود یا از بین برود. با وجود این که این دوره از بارداری به نظر راحتتر و بدون دردسرتر میآید اما بهتر است حتما چکآپهای لازم را انجام دهید و تحت نظر دکتر باشید. در سه ماهه دوم علاوه بر آزمایشهای روتین بارداری بهتر است یک سونوگرافی و غربالگری گلوکز برای بررسی دیابت بارداری در این دوران انجام دهید.
در دو ماهه دوم، پستانهای شما به دلیل افزایش غدد چربی و شیری بزرگتر میشود. نوک پستانها شما ممکن است تیرهتر شود و برآمدگیهایی کوچکی روی آن ظاهر شود. همچنین ممکن است هالههای پستان شما بزرگتر شود. در اواخر دوران بارداری، ممکن است یک مادهی زردرنگ چسبناک به صورت مایع از نوک پستان شما خارج شود که به آن آغوز میگویند و چند روز اول پس از زایمان نوزاد از آن تغذیه میکند.
شیر مادر یا شیر خشک؟
در اواسط سه ماهه دوم بارداری، احتمالا تحرکات نوزاد را احساس خواهید کرد. این تحرکات در ابتدا ممکن است به صورت لرزشهای شکمی ملایمی احساس شود. جنین شما پیش از آن که احساس کنید هم حرکت میکرده اما آنقدر کوچک بوده که نمیتوانستید آن را احساس کنید. اگر قبلا تجربه بارداری داشته باشید زودتر میتوانید این لرزشها را احساس کنید.
بیشتر زنان باردار در سه ماهه دوم بارداری در طول روز به 2200 کالری احتیاج دارند. سعی کندی غذاهایی سرشار از پروتئین، کلسیم، چربیهای سالم مثل امگا 3 و غذاهای فاقد شکر افزوده مصرف کنید. به طور کلی بهتر است از مواد غذایی زیر استفاده کنید:
با وجود این که مصرف همه مواد غذایی با رعایت اندازه تقریبا مجاز است اما بهتر از بعضی غذاها را از بشقاب خود حرف کنید، غذاهایی مانند:
اندازه رحم شما از یک لیموی 30 گرمی کوچک تبدیل به یک هندوانه 1 کیلویی میرسد. اندازه رحم شما 6 هفته بعد از زایمان به اندازه پیش از بارداری برمیگردد.
در این دوران با وجود آن که احساس میکنید دیگر جایی برای رشد بیشتر جنین نیست اما رحم شما همچنان مقداری رشد خواهد کرد. در این دوران احتمالا بیشتر باید دکتر خود را ببینید، حتی گاهی اوقات لازم است هر هفته ویزیت شوید.
وقتی وارد سه ماهه سوم بارداری میشوید، معاینات پزشکی نسبت به دیگر ماههای بارداری بیشتر است. در ماه آخر بارداری باید هر هفته تحت نظر پزشک باشید مگر این که به دلیل شرایط پرخطر برای مادر و جنین این معاینات دو هفته یک بار انجام شود. در این دوران معایناتی مثل فشار خون، وزن مادر، اندازه و موقعیت جنین، ارتفاع رحم و ضربان قلب جنین بررسی میشود. همچنین ممکن است گشاد یا نازک شدن دهانه رحم هم مورد بررسی قرار گیرد. هر چند این ویزیتها ممکن است کوتاه باشند اما لذت بخشند و باید تا هفته آخر انجام شود.
معاینات دهانه رحم به صورت کلی از هفته 38-36 آغاز میشود. هر چقدر که به تاریخ زایمان نزدیک میشوید دهانه رحم نازکتر و نرمتر میشود تا آماده زایمان شود. این وضعیت طبیعی و نرمال است و در واقع به دنبال آماده و باز کردن کانال زایمان شما است. طی آخرین ماه بارداری، دکتر شما ممکن است روند رشد شما را از معاینه دهانه رحم آغاز کند.
برای مشاهده ویدیوهای بیشتر ما را در اینستاگرام دنبال کنید.
دهانه رحم به منظور آمادگی برای تولد نازک و باز میشود که به این حالت گشادی دهانه رحم میگویند. در نظر داشته باشید که گشاد شدن دهانه رحم به معنای وقوع زایمان نیست و ممکن است دهانه رحم طی روزها یا حتی هفتهها به اندازه 1 سانتیمتر گشاد شود. بنابراین باید برای آگاهی نزدیک شدن به زایمان به نکات دیگر از جمله از بین رفتن پلاگ مخاطی، پاره شدن کیسه آب و افزایش انقباضات توجه کنید. با این حال همه زنان ممکن است این علائم را تجربه نکنند.
در حالی که بسیاری از زنان ممکن است نگران این باشند که چطور زمان زایمان خود را متوجه شوند؟ باید گفت که این وضعیت تنها یکبار اتفاق میافتد و معمولا همه متوجه آن میشوند. زمانی که شما در حال زایمان کردن هستید، انقباضات شدیدی را تجربه میکنید که با گذشت زمان تعداد دفعات و شدت آن بیشتر میشود.
زمانی که هر 5 تا 10 دقیقه این انقباضات را تجربه میکنید به لحظهی زایمان بسیار نزدیک شدهاید. قانون اصلی آن 1-1-5 هست به این معنی که اگر هر 5 دقیقه انقباضی را تجربه کردید که 1 دقیقه به طول انجامید و حداقل 1 ساعت این حالت را داشتید حتما با دکتر تماس بگیرید یا به بیمارستان بروید.
از دیگر نشانههای آن پاره شدن کیسه آب یا ترشحات خونی واژن است.
میانگین طول دوران بارداری 40 هفته است. اما بیشتر زنان بین 38 تا 41 هفتگی بارداری زایمان میکنند.
برای بسیاری از زنان به یاد ماندنی بخش زایمان انقباضها است. انقباض به حالتی گفته میشود که عضلات رحم منقبض و بعد آرام میشود. این دردها تقریبا شبیه درد قاعدگی یا شرایطی که معده درد شدید تجربه میکنید است.
این انقباضات معمول به مدت یک دقیقه ادامه مییابد و هر پنج تا ده دقیقه اتفاق میافتد (این انقباضات به مرور زمان شدیدتر و پیوستهتر میشوند). معمولا درد به حدی است که نمیتوان راه رفت یا حرف زد. پاره شدن کیسه آب هم احساسی شبیه به قلقلک دارد.
برای کاهش وزن پس از زایمان عجله نکنید، چرا که بدن شما به استراحت و زمان نیاز دارد تا خود را بازیابی کند. هر زنی با توجه به ویژگیهای فیزیکی و روانی پس از زایمان، پس از یک بازه زمانی وزن کم میکند. معمولا متخصصان میگویند که پس از شش هفته فرد باردار وزنی را که در زمان بارداری اضافه کرده بود کم میکند.
لوچیا یا همان خونریزی واژن تا 6 هفته پس از زایمان ادامه دارد. بیشترین خونریزی در 10 روز اول اتفاق میافتد و پس از آن کمی آرام میشود. این فرآیند، یک راه طبیعی برای از بین رفتن تمامی بافتهای خونی اضافی است که بدن شما در طول دوران بارداری استفاده کرده است.
انتظار نداشته باشید که پس از زایمان سریعا به حالت قبلی خود بازگردید. معمولا بین 6 تا 8 هفته پس از زایمان احساس بهبود ظاهر میشود. میتوانید به کمک دکتر خود یک برنامه ریکاوری و بازیابی تهیه کنید تا این روند به خوبی اتفاق بیفتد.