کودکان و موسیقی: تاثیر موسیقی در رشد کودکان
والدین به صورت غریزی از موسیقی برای آرام کردن، عشق ورزیدن و ارتباط برقرار کردن با کودکانشان استفاده می‌کنند. والدین می‌توانند این غرایز طبیعی را از طریق آشنایی با تاثیر موسیقی در کودکان تقویت کنند و مهارت‌های اجتماعی کودکشان را ارتقا دهند.
موسیقی و مغز: تاثیر موسیقی در کودکان و بهبود فرآیند رشد
تحقیقی در سال 2016 در موسسه‌ی مغز و خلاقیت دانشگاه کالیفورنیای جنوبی به این نتیجه رسید که تجربیات موسیقی در کودکی می‌توانند رشد مغز را سرعت بخشد، به خصوص در حوزه‌ی زبان آموزی و مهارت‌های خواندن. این تحقیق همچنین نشان داده است نواختن یک ساز می‌تواند یادگیری ریاضی و حتی نمرات آزمون‌های هوش را افزایش دهد.
اما موفقیت در تحصیلات آکادمیک تنها دستاورد یادگیری و گوش دادن به موسیقی نیست. موسیقی همه‌ی زمینه‌های رشد کودک و مهارت‌های لازم برای ورود به مدرسه را تقویت می‌کند. مهارت فکری، اجتماعی-عاطفی، هماهنگی، زبان و به صورت کلی سواد کودک. موسیقی به کار کردن همزمان ذهن و بدن کمک می‌کند. موسیقی به کودکانی که در مرحله رشد اولیه هستند کمک می‌کند صدا و معنای کلمات را بیاموزند. رقصیدن با موسیقی به کودکان کمک می‌کند مهارت‌های هماهنگی عضلاتشان را تقویت کنند و از طرف دیگر نحوه‌ی بیان احساساتشان را بیاموزند. برای کودکان و بزرگسالان، موسیقی به تقویت مهارت‌های حافظه کمک می‌کند.
در کنار مزایای رشدی و تقویتی، موسیقی با لذت همراه است.
بازی و موسیقی برای کودکان در سنین مختلف
این فعالیت‌ها را با کودک خود انجام دهید تا لذتی که یادگیری موسیقی با خود به همراه می‌آورد را تجربه کنید. همانطور که پیشتر اشاره شد تاثیر موسیقی در رشد کودکان انکارناشدنی است.
نوزادان و موسیقی
نوزادان خیلی قبل از این که کلمات را بفهمند، ملودی را تشخیص می‌دهند. موسیقی‌هایی که پس زمینه‌ی آرامی دارند، می‌توانند نوزادان را به خصوص در زمان خواب آرام کنند. برای نوزادان آهنگ‌های ساده و کوتاه بخوانید. سعی کنید چند جمله شعر برای حموم رفتن، لباس پوشیدن یا غذا خوردن بسازید و وقتی این کارها را انجام می‌دهید برای کودکتان بخوانید.
نوپایان و موسیقی
نوپایان عاشق رقصیدن و حرکت با موسیقی هستند. نکته‌ی کلیدی در موسیقی مخصوص نوپایان تکرار است، این کار زبان و حافظه را به فعالیت وادار می‌کند. آهنگ‌های احمقانه باعث خنده‌ی نوپایان می‌شود. آهنگی که برای کودکتان آشنا هست را بخوانید و به جای یکی از کلماتش، کلمه‌ای احمقانه قرار دهید. کودکان ریتم را از طریق دست زدن یا ضربه زدن به اشیا پیدا می‌کنند.
مهدکودکی‌ها و موسیقی
مهد کودکی‌‌ها فقط و فقط از خواندن لذت می‌برند. آنها موسیقی‌هایی که کلمات و ملودی‌ها را تکرار می‌کند دوست دارند، با استفاده از ریتم‌هایی که ضرب آهنگ مشخصی دارد هر کاری می‌توانید از آنها بخواهید. کودکان در سن مهد کودک از ریتم‌های مهد کودکی لذت می‌برند و راجع‌به چیزهای آشنا مثل اسباب‌بازی‌ها، حیوانات، بازیها و مردم شعر می‌خوانند. آنها همچنین نواختن ریتم‌های بی‌معنا را با یا بدون ساز دوست دارند.
کودکان مدرسه‌ای و موسیقی
کودکانی که در سن مدرسه هستند، علایق خود را نسبت به انواع موسیقی بیان می‌کنند. مثلا می‌گوید یک نوع موسیقی را دوست دارند و نوع دیگر را دوست ندارند. آنها ممکن است به یادگیری موسیقی علاقه نشان دهند.
ترکیب موسیقی با فعالیت‌های لذت بخش برای کودکان بسیار مفید است. از لحظه‌ای که به دنیا می‌آییم می‌توانیم از موسیقی لذت ببریم. موسیقی از لذت کامل گوشش دادن به صداهای آرامش بخش و هارمونی‌های ریتمیک گرفته تا یادگیری زبان جدید و مهارت‌های اجتماعی می‌تواند روشنایی را به زندگی کودکان و کسانی که مراقب آنها هستند بیاورد.
موسیقی و ریاضی
یادگیری اعداد و مقدارها با یادگیری و گوش دادن و فهم مفاهیم موسیقی در هم تنیده است. می‌دانیم که یادگیری یکی، فهم دیگری را هم ممکن می‌کند و بالعکس. مفاهیم بسیاری در موسیقی و ریاضی همپوشانی دارند مثل ریتم، شمارش، درک الگوها، بالا و پایین و کم و زیاد. فهم ریاضی و موسیقی درک عمیق‌تری از مفاهیم عددی و فهم جهان به دست می‌دهد.
بازیها و فعالیت‌های با موسیقی محور
اهمیت موسیقی در دوران کودکی واضح است چرا که موسیقی به جان ما گره خورده است. موسیقی بخشی از تجربیات هر روزه‌ی ما و البته جشن‌ها، مراسم‌ها و مهمانی‌هاست. موسیقی آدم‌ها را کنار هم می‌آورد و تجربیات مشترکی خلق می‌کند.
کودکان به صورت طبیعی غرق در موسیقی شده‌اند. نوزادها با صدای لالایی آرام می‌شوند. نوپایان با ضرب آهنگ بدنشان را تکان می‌دهند و با به هم زدن چیزهای مختلف صدا تولید می‌کنند. کودکان در مهد کودک به صورت بداهه نغمه‌هایی را شروع می‌کند و آهنگ می‌سازند.
با توجه به اشتیاق کودکان به موسیقی، دوران کودکی اولیه زمان مناسبی برای تقویت احساس موسیقایی است. از زمان تولد تا نه سالگی، ساختارها و مکانیزم‌های ذهن در پردازش و درک موسیقی در مراحل اولیه‌ی توسعه هستند به همین دلیل قرار دادن کودکان در معرض تجربه‌های موسیقایی مختلف بسیار توصیه می‌شود.
در ادامه ایده‌هایی برای پیوند زدن میان موسیقی و ریتم به زندگی روزمره‌تان پیشنهاد می‌کنیم.
فعالیت‌های موسیقی که کودکان از آن لذت می‌برند
دنبال فضایی باشید که بتوانید با کودکتان تجربه‌های موسیقایی خوبی داشته باشید.
این نوع برنامه‌ها برای روی کشف موسیقی به شیوه‌ای فعال، اجتماعی و خلاقانه تمرکز می‌کند. بچه‌ها هسته‌ی محوری این کلاس هستند و هر موقع از شما خواستند وارد شوید، مشتاقانه این کار را انجام دهید. در نظر داشته باشید در این کلاس‌های لازم نیست حتما صدای خوبی داشته باشید یا یک ساز موسیقی بلد باشید. در این کلاس‌ها آنچه اهمیت دارد کشف ضرب آهنگ از طریق حرکت، دست زدن و سازهای ساده مثل چوب‌های ریتم، بلز و … است. با تمرکز بر موسیقی‌های کودکانه، کودکان مهارت‌های زبانی خود را از طریق قرار گرفتن مدام در برابر الگوهای شعری و صدایی تقویت می‌کنند.
تجربه‌های سازهای مختلف را برای کودکتان فراهم کنید
برخی از ارکسترها و گروه‌های موسیقی کنسرت‌های مناسب کودکان دارند. این کنسرت‌های در قالب کلاس‌های تعاملی و کوتاه مدت است که در آن یک مربی، سازهای مختلف مثل ویولن سل، ترومبون و … را به کودکان معرفی می‌دهد و اجازه می‌دهد کمی با ساز کار کنند. بسیاری از سازمان‌ها، کتابخانه‌ها و کالج‌های موسیقی رخدادهای رایگان یا کم هزینه‌ای برای آشنایی کودکان برگزار می‌کنند. سعی کنید یکی از این مراکز را پیدا کنید.
اگر چنین امکانی نداشتید می‌توانید کارهای دیگری برای آشنایی با موسیقی در خانه یا مهد کودک انجام دهید:
پخش موسیقی
در طول روز سبک‌های مختلف موسیقی را در خانه پخش کنید یا از موسیقی برای متعادل کردن حالت روحی استفاده کنید. مثلا قبل از خواب از موسیقی کلاسیک یا آرام استفاده کنید و صبح موسیقی پرانرژی بگذارید. به کودکتان نشان دهید که چطور موسیقی می‌تواند روی حالت روحی ما تاثیر بگذارد، الهام بخش و انگیزه بخش باشد یا به ما آرامش دهد. برای کودکتان موسیقی‌هایی با ضرب آهنگ‌ها و تمپوهای مختلف پخش کنید و دست‌های کودک خود را به سمت بالا و پایین حرکت دهید و از آنها بخواهید ضرب پا بزنند.
کودکان نوپا از طریق تکرار رشد کرده‌اند. آهنگ مورد علاقه‌ی کودکتان را به صورت مکرر بخوانید یا پخش کنید و کودک خود را تشویق به همراهی کنید چرا که به صورت طبیعی کلمات را به خاطر می‌سپارد. نوپایان همچنین کارهای بامزه و احمقانه را دوست دارند. وقتی کودک شما آهنگ‌های کودکانه را یاد می‌گیرد، تشویقش کنید کلمات را تغییر دهد تا ورژنی خاص و بامزه برای خودش بسازد.
آزمایش با سازها و صداها
وسایلی که در خانه هست را جمع کنید و به عنوان یک بازی خانوادگی صداهای مختلفی که هر وسیله می‌تواند بسازد را کشف کنید. هر کدام از اعضای خانواده می‌توانند با استفاده از وسایل مختلف در خانه، ساز خود را بسازند. از این سازها برای تشکیل یک گروه خانوادگی و نواختن موسیقی با هم استفاده کنید. دور خانه رژه برید و در کنار یک دیگر ابتکار عمل به خرج دهید.
درس‌های موسیقی را امتحان کنید
بعد از شش سالگی کودکان ممکن است علاقه به نواختن ساز نشان دهند. مهم است به کودک خود اجازه دهید که از سازه‌های موسیقی استفاده کند و بعدتر درکی از موسیقی داشته باشد نه این که روی انتخاب یک ساز و تمرین تمرکز کنید. اغلب در این سن اگر روی مهارت کودک در نواختن یک ساز تمرکز شود، علاقه‌ی کودک به موسیقی از بین می‌رود. آموزش موسیقی را با سرعت آرام شروع کنید.
فرقی ندارد که فقط به موسیقی رادیو گوش دهید و با آن بخوانید یا به رخدادهای موسیقی زنده بروید یا ریتم‌های احمقانه بسازید و بازی‌های موسیقی محور انجام دهید، در هر صورت کودک خود را در معرض موسیقی قرار دهید تا با انواع مختلف موسیقی جهان آشنا شود. چرا که تاثیر موسیقی در کودکان بسیار چشمگیر است.
