چطور با لجبازی و گریه شدید کودک برخورد کنیم؟
لجبازی و گریه شدید کودک ۱ تا ۴ ساله امری طبیعی است، زیرا در این سن، آنها هنوز مهارت‌های زبانی و هیجانی کافی برای بیان احساسات خود را ندارند. با این حال، روش برخورد درست می‌تواند به کاهش این رفتارها کمک کند. در ادامه راهکارهایی عملی ارائه می‌شود:
۱. حفظ آرامش والدین
کودکان به شدت احساسات والدین را درک می‌کنند. اگر شما آرام بمانید، کودک نیز سریع‌تر آرام خواهد شد. فریاد زدن یا عصبانیت فقط شرایط را بدتر می‌کند.
۲. شناخت علت لجبازی و گریه
قبل از هر واکنشی، دلیل رفتار کودک را پیدا کنید. معمولاً لجبازی و گریه شدید به یکی از این دلایل اتفاق می‌افتد:
- خستگی یا گرسنگی
- نیاز به توجه
- ناتوانی در بیان احساسات
- نداشتن کنترل بر شرایط (مثلاً اجبار به انجام کاری که دوست ندارد)
۳. عدم تسلیم در برابر گریه
اگر کودک متوجه شود که با گریه کردن می‌تواند چیزی را به دست آورد، این رفتار را تکرار خواهد کرد. مهم است که قاطعانه اما مهربانانه، تسلیم خواسته‌های غیرمنطقی نشوید.
۴. دادن گزینه‌های محدود به کودک
به جای اینکه کودک را مجبور به انجام کاری کنید، به او گزینه بدهید تا احساس استقلال کند. مثلاً:
«همین حالا باید لباس بپوشی!»
«می‌خوای لباس قرمز بپوشی یا آبی؟»۵. بی‌توجهی کنترل‌شده
در برخی موارد، اگر کودک برای جلب توجه گریه می‌کند، بهتر است به او بی‌توجهی کنید (البته در شرایط ایمن). وقتی آرام شد، با او صحبت کنید و توجه نشان دهید.
۶. استفاده از تکنیک پرت کردن حواس
وقتی کودک در حال گریه یا لجبازی است، با تغییر محیط یا ارائه یک فعالیت جذاب، می‌توان حواس او را پرت کرد. مثلاً می‌توانید یک اسباب‌بازی جدید به او نشان دهید یا با لحنی هیجان‌انگیز درباره چیز جالبی صحبت کنید.
۷. کمک به بیان احساسات با کلمات
کودکان کوچک اغلب چون نمی‌توانند احساسات خود را بیان کنند، گریه می‌کنند. شما می‌توانید برایشان مدل‌سازی کنید:
«می‌دونم ناراحت شدی چون دوست داشتی بیشتر بازی کنی.»۸. ایجاد روتین مشخص
داشتن یک برنامه روزانه منظم برای غذا خوردن، خوابیدن و بازی، به کودک احساس امنیت می‌دهد و احتمال لجبازی را کاهش می‌دهد.
۹. تشویق رفتار مثبت
وقتی کودک رفتار خوبی از خود نشان می‌دهد، او را تحسین کنید:
«چقدر خوب اسباب‌بازی‌هات رو جمع کردی!»این کار باعث می‌شود او یاد بگیرد که رفتارهای مثبت، توجه بیشتری جلب می‌کنند.
۱۰. آموزش روش‌های جایگزین برای ابراز ناراحتی
به کودک یاد بدهید که به جای گریه و جیغ زدن، احساسش را بگوید یا از روش‌های دیگر مثل نفس عمیق استفاده کند.
۱۱. برخورد مناسب در لحظه‌های حساس
اگر کودک وسط خرید یا در جمع شروع به گریه و لجبازی کرد، با آرامش او را به گوشه‌ای آرام ببرید و اجازه دهید آرام شود.
اگر لجبازی ادامه پیدا کرد، محکم و مهربانانه به او بگویید: «تا وقتی که آروم نشی، نمی‌تونم کمکت کنم.»
با گذشت زمان و اجرای این روش‌ها، کودک یاد می‌گیرد که چگونه احساسات خود را بهتر کنترل کند و لجبازی کمتری نشان دهد.
