تلویزیون دیدن کودکان: محدودیت سنی و تاثیرات آن

تلویزیون دیدن کودکان

موضوع تلویزیون و نگاه کردن آن در کودکان، یک موضوع مهم و پربحثی است که در سال‌های اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. تلویزیون به عنوان یک رسانه جذاب و قدرتمند، توانسته است جایگاه ویژه‌ای در زندگی روزمره ما پیدا کند و به واسطه برنامه‌های متنوع و جذاب خود می‌تواند بر تمام اعضای خانواده از جمله کودکان تأثیر بگذارد. یکی از مسائل مهمی که در ارتباط با تلویزیون دیدن کودکان مطرح می‌شود، میزان زمانی است که کودکان صرف تلویزیون دیدن می‌کنند.

مطالعات نشان می‌دهد که تماشای بیش از حد تلویزیون در کودکان می‌تواند منجر به کاهش فعالیت‌های فیزیکی، مشکلات خواب، مشکلات رفتاری و کاهش تمرکز و توجه شود. بنابراین، مدیریت صحیح زمان تلویزیون دیدن کودکان بسیار مهم است. ضرورت تعیین محدودیت‌های زمانی، انتخاب محتوای مناسب و نظارت والدین بر تماشای تلویزیون کودکان، از اقداماتی هستند که می‌تواند به بهبود تجربه کودکان از تلویزیون و جلوگیری از اثرات منفی آن کمک کند.

ممنوعیت تلویزیون دیدن کودکان تا چه سنی است؟

سازمان‌ها و متخصصین حوزه کودک توصیه می‌کنند که کودکان زیر 2 سال تا حد امکان از تماشای تلویزیون و برنامه‌های تصویری دوری کنند، زیرا در این سن، تمرکزشان بر روی تعامل با محیط زندگی و استفاده از حس‌های حقیقی مثل بازی و ارتباط با والدین بیشتر تأکید دارد.

برای کودکان بالای 2 سال، سازمان‌های بهداشتی و تربیتی معمولاً توصیه می‌کنند که زمان تماشای تلویزیون به حداقل ممکن برسد. برخی منابع توصیه می‌کنند که میزان زمان تماشای تلویزیون در روز برای کودکان پیش‌دبستانی حداکثر یک ساعت و کودکان دبستانی حداکثر دو ساعت در روز باشد.

اما اینها فقط راهنمایی‌های کلی هستند و هر خانواده می‌تواند بر اساس شرایط خاص خود و با توجه به توصیه‌های متخصصین در این مورد تصمیم گیری کند.

تاثیر تلویزیون دیدن بر کودکان زیر دو سال

در این سن، کودکان در حال رشد هستند و نیاز دارند تا با محیط اطراف خود در تعامل باشند و مهارت‌های جدیدی را به دست آورند. تماشای تلویزیون در این سن می‌تواند به طور غیرمستقیم باعث کاهش تعامل کودک با محیط فیزیکی و فرصت‌های یادگیری شود.

مطالعات نشان داده‌اند که تماشای تلویزیون در کودکان زیر دو سال می‌تواند در برخی موارد منجر به تأخیر در گفتار، کاهش توانایی تمرکز و توجه، اختلال در خواب و افزایش میزان استرس شود. این مسائل ممکن است ناشی از محتوای برنامه‌ها، دیدن رفتارهای تنش‌زا و کاهش تعامل و تجربه زندگی واقعی باشد. هر چند برخی از برنامه‌های تلویزیونی به گونه‌ایی طراحی شده‌اند تا به کودکان زیر دو سال در زمینه آموزش کمک کنند، اما تماشای تلویزیون هرگز نمی‌تواند جایگزین تعاملات حقیقی و تجربه زندگی واقعی در این سن باشد.

به طور کلی، توصیه می‌شود که کودکان زیر دو سال از تماشای تلویزیون دوری کنند و به جای آن، والدین زمان خود را برای تعامل مستقیم با کودکانشان در نظر بگیرند. فعالیت‌های آموزشی و تفریحی مبتنی بر تعامل مستقیم می‌توانند به رشد و توسعه سلامتی کودکان کمک کنند. همواره بهتر است با پزشک یا یک متخصص رشد کودکان مشورت کنید تا بتوانید راهنمایی‌های دقیقتری در خصوص کودک خودتان دریافت کنید. هر کودک ممکن است نیازهای منحصر به فردی داشته باشد و مشاوره با متخصصان می‌تواند به شما کمک کند تا تصمیم‌گیری مناسبی انجام دهید.

معایب نگاه کردن تلویزیون در کودکان

نگاه کردن به تلویزیون برای کودکان دارای معایب متفاوتی است. در زیر به صورت مفصل به مزایا و معایب این موضوع پرداخته شده است:
مزایا:

1. کاهش تعامل و فعالیت‌های فیزیکی: تماشای برنامه‌های تلویزیونی ممکن است باعث کاهش فعالیت‌های جسمانی و تعامل کودک با محیط واقعی شود. این موضوع می‌تواند منجر به کاهش توانایی کودک در تجربه جهان فیزیکی و توسعه مهارت‌های حرکتی شود.
2. محتوای نامناسب: برخی برنامه‌ها و محتواهای تلویزیونی ممکن است دارای محتوای نامناسب یا خشن باشند که نمی‌توانند برای کودکان مناسب باشند. این موضوع می‌تواند به افزایش استرس و ترس کودکان و کاهش کیفیت روانی آنها منجر شود.
3. تأثیر برتوجه و تمرکز: تماشای برنامه‌های تلویزیونی می‌تواند توجه و تمرکز کودک را مختل کند. تصاویر پویا و تنوع برنامه‌ها می‌توانند باعث دور شدن کودک از فعالیت‌های مهم دیگر شود و توانایی تمرکز و یادگیری را کاهش دهد.
4. تاثیر بر زبان و گفتار: در دوران اولیه زندگی، کودکان در حال یادگیری زبان هستند و نیاز به تعامل با افراد واقعی برای تقویت زبان و گفتار خود دارند. تماشای برنامه‌های تلویزیونی ممکن است باعث کاهش تعاملات زبانی و کاهش توانایی تلفظ و ارتباط کلامی کودک شود.
5. تاثیر بر رفتار و تعامل اجتماعی: تماشای برنامه‌های تلویزیونی ممکن است باعث کاهش فرصت‌های تعامل اجتماعی کودک شود. کودکان نیازمند تعامل و تجربه زندگی واقعی با دیگران هستند تا مهارت‌های اجتماعی خود را تقویت کنند. تلویزیون به تنهایی نمی‌تواند این نیاز را جایگزین کند.
6. تأثیر بر خواب: تماشای برنامه‌های تلویزیونی قبل از خواب ممکن است باعث تحریک سیستم عصبی کودک شود و می تواند کیفیت خواب را تحت تأثیر قرار دهد. استفاده از تلویزیون قبل از خواب ممکن است باعث کاهش زمان خواب و استراحت مناسب کودک شود.

استفاده درست و انتخاب برنامه‌های مناسب به همراه تعامل و فعالیت‌های آموزشی و خلاقانه می‌تواند به کودکان در توسعه سلامت روانی و اجتماعی کمک کند. همچنین، نظارت والدین بر محتواهای تلویزیونی و انتخاب برنامه‌های مناسب برای سن و توانایی کودکان بسیار مهم است.

مدت زمان تماشای تلویزیون برای کودکان

مدت زمان تلویزیون دیدن کودکان باید با دقت و توجه به سن و توانایی آنها تنظیم شود. توصیه می‌شود کودکان زیر 2 سال تلویزیون نگاه نکنند، زیرا در این دوران باید به جای تماشا، تمرکز بر تعاملات و فعالیت‌های فیزیکی باشد. برای کودکان بالای 2 سال، مدت زمان تماشای تلویزیون باید محدود و متعادل باشد. در اینجا چند راهنمایی برای تنظیم مدت زمان تماشای تلویزیون برای کودکان ارائه می شود:

• تعیین مدت زمان مجاز روزانه: برای کنترل بهتر مدت زمان تماشای تلویزیون، می‌توانید مدت زمان مجاز روزانه را برای کودکتان تعیین کنید. مثلاً ممکن است تصمیم بگیرید که کودک شما فقط 30 دقیقه در روز تلویزیون ببیند و بعد از آن به فعالیت‌های دیگر بپردازد.
• برنامه‌ریزی موقت: به جای اینکه به کودک خود اجازه دهید در هر زمان که می‌خواهد تلویزیون تماشا کند، بهتر است یک برنامه‌ریزی روزانه برای تماشای تلویزیون تنظیم کنید. به عنوان مثال، ممکن است تصمیم بگیرید که کودک شما فقط بتواند بعد از انجام تکالیف مدرسه یا بعد از ظهر به مدت یک ساعت تماشای تلویزیون داشته باشد.
• تنوع در فعالیت‌ها: تماشای تلویزیون تنها یکی از فعالیت‌های ممکن برای کودکان است. برای افزایش تنوع و کاهش وابستگی به تلویزیون، به کودک خود فرصت‌هایی برای فعالیت‌های دیگر مانند بازی، خواندن کتاب، بازی در فضای باز و مشارکت در فعالیت‌های هنری و ورزشی بدهید.

مهمترین اصل این است که تعادل مناسبی بین تماشا و سایر فعالیت‌های روزانه کودک برقرار شود و تماشای تلویزیون فقط یک قسمت کوچک از فعالیت‌های روزانه آنها باشد.

چگونه کودکان را از تلویزیون دور کنیم؟

دور کردن کودکان از تلویزیون ممکن است چالش برانگیز باشد، اما با رویکردها و تدابیر مناسب می‌توانید آنها را به سمت فعالیت‌های دیگر هدایت کنید. در اینجا تعدادی از راهکارهای کارآمد برای دور کردن کودکان از تلویزیون را بررسی می‌کنیم:

• مشارکت در فعالیت‌های خانوادگی: دعوت کودکان به مشارکت در فعالیت‌های خانوادگی مانند پختن غذا ، تمیز کردن خانه و … می‌تواند آنها را از تلویزیون دور کند. این فعالیت‌ها نه‌تنها به کودکان احساس تعلق به خانه می‌دهند، بلکه زمان خوشی را به همراه خانواده خود می‌گذرانند.
• ورزش و فعالیت‌های بدنی: انجام فعالیت‌های ورزشی و بدنی کودکان می‌تواند انگیزه آنها را بالا ببرد و آنها را از تلویزیون دور کند. عضویت در باشگاه ورزشی، دوچرخه سواری، شنا، پیاده روی یا هر فعالیت ورزشی دیگری که کودک را به چالش کشیده و سرگرم نماید، می‌تواند جایگزین مناسبی برای تلویزیون دیدن باشد.
• ایجاد محدودیت‌های دسترسی: محدودیت‌های دسترسی به تلویزیون می‌تواند مفید باشد. می‌توانید تلویزیون را در یک اتاق خاص بگذارید و در ساعات مشخصی اجازه دسترسی به آن را به کودکان بدهید.
• الگو باشید: والدین نقش الگو را برای فرزندانشان دارند و اگر شما عادت به تماشای زیاد تلویزیون دارید، احتمالاً کودکانتان نیز این عادت را تقلید خواهند کرد. بنابراین، مهم است که در استفاده از تلویزیون و رسانه‌ها تعادل داشته باشید.
• تشویق به مهارت‌های جدید: تشویق کودکان به یادگیری و پیشرفت در مهارت‌های جدید می‌تواند کمک کند تا آن‌ها تمایل کمتری به تماشای تلویزیون داشته باشند. مثلاً می‌توانید آن‌ها را به ورزش، هنر، نوازندگی، نقاشی، خوانندگی یا هر مهارت دیگری که علاقه‌مند هستند، تشویق کنید. این فعالیت‌ها آن‌ها را مشغول و خلاق نگه می‌دارند و به طور طبیعی نیاز به تلویزیون را کاهش می‌دهند.

گاهی کودکان به دنبال استفاده از تلویزیون به عنوان راهی برای فرار از خستگی، تنهایی یا بی‌حوصلگی هستند. در این صورت، سعی کنید به نیازها و احساسات کودکانتان توجه کنید و راه‌های دیگری را برای رفع این نیازها ارائه دهید. مثلاً اگر کودک خسته است، به او اجازه استراحت و خوابیدن بدهید. اگر تنها است، با او صحبت کنید و وقت بگذرانید. اگر بی‌حوصله است، فعالیتی جذاب و متنوع برای او پیشنهاد دهید.